Bewindvoering en schuldbemiddeling klaarmaken voor de toekomst

• Vergeten betalingen (huur, verzekeringen, belastingen) leiden tot risicovolle situaties zoals verlies van woning of dekking.
• Extra kosten, zoals boetes en aanmaningskosten, komen vaak ten laste van de cliënt.

• Het beheren van een groot aantal dossiers drukt de kosten en biedt schaalvoordelen in processen.

• Zonder geavanceerde tools zijn bewindvoerders minder effectief in het identificeren van frauduleuze activiteiten (zoals money muling of phishing), die vaak snel plaatsvinden.
• Het gebrek aan controlemechanismen stelt cliënten bloot aan aanzienlijke financiële risico's.

• Belgische bewindvoerders moeten zelf zorgen voor financiële expertise, wat vaak leidt tot een gebrek aan de nodige kennis voor effectief advies.
• De wet van 8 november 2023 introduceert verplichte opleidingen, maar de details hierover zijn nog onduidelijk.

• In buurlanden, zoals Nederland, wordt meer gebruik gemaakt van geavanceerde financiële software en tools voor gedetailleerde en flexibele begrotingen.
• In België gebeurt dit vaak handmatig of op papier, wat leidt tot minder nauwkeurige en minder bruikbare financiële plannen.

• Belgische rapportages richten zich voornamelijk op administratieve taken in plaats van de bredere financiële en persoonlijke context van cliënten.
• Dit gebrek aan kwalitatieve aandacht belemmert de cliënt in het verbeteren van hun financiële situatie op lange termijn.

Gebrek aan financieel inzicht:

• Personen onder bewind hebben vaak onvoldoende inzicht in hun financiële situatie, wat leidt tot onzekerheid, stress en mentale belasting.
• Cliënten ervaren schaamte of stress bij alledaagse situaties, zoals boodschappen doen zonder te weten of hun saldo toereikend is.
• Veelvuldig contact met de bewindvoerder over saldo-informatie is tijdrovend en biedt weinig toegevoegde waarde, terwijl dit proces geautomatiseerd kan worden.

Beperkte toegang tot financiële coaching:

• Bewindvoerders hebben weinig ruimte om cliënten te begeleiden in het begrijpen en beheren van hun financiën.
• Het gebrek aan coaching belemmert cliënten in het verkrijgen van financiële onafhankelijkheid, zelfs na schuldaflossing of verbeterde omstandigheden.

Administratieve lasten zonder toegevoegde waarde:

• Bewindvoerders besteden een groot deel van hun tijd aan administratieve taken, zoals rapportage en documentbeheer, die weinig bijdragen aan het welzijn of de financiële situatie van de cliënt.
• Deze onbalans beperkt de tijd die beschikbaar is voor persoonlijke begeleiding van cliënten.

Risico op verlies van gegevens:

• De hoge werkdruk en omvangrijke administratie leiden vaak tot slecht georganiseerd of verloren documenten.
• Het ontbreken van een gestructureerd systeem bemoeilijkt toekomstige controle, besluitvorming en bijsturing van de cliëntsituatie, wat de kwaliteit van de dienstverlening negatief beïnvloedt.

Beperkte controle op verslagen:

• Slechts een klein percentage (<10%) van de ingediende verslagen wordt gecontroleerd door magistraten, wat fouten en onvolledigheden moeilijk opspoorbaar maakt.

Fouten en onnauwkeurigheden:

• De huidige controles beperken zich tot oppervlakkige analyses, waardoor significante financiële fouten in onderliggende data of betalingen vaak onopgemerkt blijven.

Fraude en vervalsing:

• Controlemechanismen zijn niet ontworpen om fraude of vervalsingen te detecteren, zoals valse betalingen of onjuiste inkomstenrapportage.
• Dit kan leiden tot ernstige gevolgen voor cliënten, zoals verlies van geld of verergering van financiële problemen.

Fragmentatie in zorgverlening:

• De noden van personen onder bewind worden gefragmenteerd aangepakt, zonder voldoende integratie tussen betrokken partijen zoals OCMW, bewindvoerders, schuldbemiddelaars en sociaal verhuurkantoren.

Gebrek aan samenwerking:

• Inefficiënte uitwisseling van documenten en informatie bemoeilijkt coördinatie tussen sociale dienstverleners.
• Dit verhoogt het risico dat bepaalde behoeften van cliënten onopgemerkt of niet adequaat worden aangepakt.