Gids voor bewindvoerders
Wat is een familiale bewindvoerder?
In een notendop
Wanneer iemand niet langer in staat is om zijn eigen financiële of persoonlijke zaken te regelen, kan een rechter beslissen om een bewindvoerder aan te stellen. Deze persoon vertegenwoordigt en beschermt de belangen van de betrokken persoon.
Wat houdt bewindvoering in?
-
Bewindvoering is juridisch geregeld in het Burgerlijk Wetboek
-
Het is een maatregel voor bescherming van kwetsbare volwassenen
-
Bewindvoering kan slaan op goederen (geld, woning) of persoon (gezondheid, woonplaats)
-
Het doel: de persoon beschermen zonder onnodige betutteling
Wist je dat?
In België is sinds 2021 het CRBP (Centraal Register van Beschermde Personen) actief. Hier wordt elke bewindvoering geregistreerd en digitaal opgevolgd.
Meer daarover in een later hoofdstuk!
De verschillen tussen professionele en familiale bewindvoerders
Professionele bewindvoerders: Advocaten-bewindvoerders. Zij hebben vaak een groot aantal (50+) personen onder bewind.
Familiale bewindvoerders: Een familielid of dierbare van de beschermde persoon. Partner, kind, ouder, vriend(in)…
Professionele bewindvoerders: Betaald volgens een wettelijk bepaalde vergoeding (forfait van ~€1,000, plus een bepaald percentage op inkomsten boven ~€20,000) en een vergoeding voor uitzonderlijke activiteiten.
Familiale bewindvoerders: Typisch geen betaling, tenzij een kostenvergoeding.
Professionele bewindvoerders: Ja. Volgens de nieuwe wetgeving moeten professionele bewindvoerders ook geregeld opleidingen volgen en ingeschreven zijn op een register.
Familiale bewindvoerders: Neen, maar ondersteuning is aanbevolen. Door de complexiteit van bewindvoering, moeten familiale bewindvoering zich wel goed informeren.
Professionele bewindvoerders: Geen persoonlijke band met de beschermde persoon. Sommige bewindvoerders hebben weinig rechtstreeks contact (bv. 1-2 keer per jaar) met de beschermde persoon.
Familiale bewindvoerders: Nauwe band met de beschermde persoon.
Er zijn heel wat personen betrokken bij een bewind
Vrederechter
Beslist, controleert en begeleidt het bewindvoeringstraject, telkens met de beschermde persoon in gedachten.
Bewindvoerder
Voert beslissingen uit, met respect voor de behoeftes en belangen van de beschermde persoon.
Griffier
Ondersteunt de rechter en verwerkt administratieve stappen
Beschermde persoon
Heeft nood aan ondersteuning en begeleidin.
Verantwoordelijkheden van de familiale bewindvoerder
Let op: Je mag niets beslissen in je eigen voordeel. Transparantie is cruciaal, zeker als andere familieleden betrokken zijn.
Vermogensbeheer en betaling van facturen
Jaarlijks verslag opmaken (via het CRBP, mogelijks met behulp van software zoals ROOV)
Toestemming vragen voor belangrijke beslissingen
Alles correct documenteren en bewaren
Moet ik zelf bewindvoerder zijn, of het overlaten aan een professional?
Als familielid ben je vaak de eerste keuze van de vrederechter. Toch is het belangrijk om stil te staan bij de vraag: “Wil en kan ik deze verantwoordelijkheid opnemen?” Hou er rekening mee dat bewindvoering tijd, nauwkeurigheid en emotionele afstand vraagt!
Overweeg zelf bewindvoerder te worden als:
- Je een goede band hebt met de beschermde persoon
- Je tijd hebt om administratie op te volgen
- Je vlot met digitale tools zoals het CRBP kunt werken
- Je bereid bent verslag uit te brengen aan de rechter
Overweeg een professionele bewindvoerder als:
- Er spanningen zijn binnen de familie
- Je zelf onvoldoende tijd, energie of kennis hebt
- De situatie complex is (bv. schulden, eigendom, zorgconflicten)
- Je liever de focus houdt op je rol als partner, kind of vriend(in)
